Ορόθκο, Χοσέ Κλεμέντε

(Jose Clemente Orozco, Θαπατλάν 1883 – Πόλη του Μεξικού 1949). Μεξικανός ζωγράφος. Μαζί με τον Ντιέγκο Ριβέρα και τον Νταβίντ Αλφάρο Σικέιρος, είναι ο πιο φημισμένος εκπρόσωπος της σύγχρονης ρεαλιστικής μεξικανικής ζωγραφικής. Τα πρώτα βήματα του καλλιτέχνη συνδέονται με τις πολιτικές και κοινωνικές καινοτομίες το 1910. Οι βίαιες γελοιογραφίες του για τα επαναστατικά περιοδικά και αργότερα οι τοιχογραφίες του σε δημόσια κτίρια, τον οδήγησαν σε έναν μουντό εξπρεσιονισμό, γεμάτο αλληγορικούς λαϊκούς συμβολισμούς. Το 1922 έλαβε μέρος στην εκδήλωση του συνδικάτου των εργατών, τεχνιτών, ζωγράφων και γλυπτών. Παρά το γεγονός ότι παράμεινε στα πλαίσια της προκολομβιανής παράδοσης, ο Ο. συνδέθηκε με τον ευρωπαϊκό εξπρεσιονισμό και δημιούργησε μεγάλες συνθέσεις, στις οποίες η πίστη στο προλεταριάτο, οι ταξικές διαμάχες, η κατάκτηση και η ανεξαρτησία του Μεξικού εκφράζονται με γιγαντιαίες εικόνες. Φημισμένα έργα του είναι οι νωπογραφίες του τρούλου του ιδρύματος Καμπάνας στη Γκουανταλαχάρα, το Οδόφραγμα του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, τα σχέδια με μελάνι της σειράς Η αλήθεια κ.ά. Ενδιαφέρουσα είναι και η Αυτοβιογραφία του (1945). Χοσέ Κλεμέντε Ορόθκο: «Οι στρατιώτες». Ο Μεξικανός καλλιτέχνης (1883 - 1949) εξιστόρησε σε μεγάλους τοιχογραφικούς κύκλους τις ιστορικές περιπέτειες του λαού του, από την ισπανική κατάκτηση ως την επίτευξη της ανεξαρτησίας του. Για τα έργα του αυτά θεωρείται σήμερα ο κορυφαίος εθνικός ζωγράφος της χώρας του. (Πόλη του Μεξικού, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης) Τοιχογραφία του Χοσέ Κλεμέντε Ορόθκο στην Προπαρασκευαστική Σχολή της Πόλης του Μεξικού. Είναι λεπτομέρεια από την «Τριλογία» του. Οι μεγάλες διαστάσεις των μορφών, ο σοβαρός, σχεδόν μπαρόκ, δυναμισμός τους, η ανάγλυφη απόδοσή τους, περισσότερο γλυπτική παρά ζωγραφική, είναι τα μέσα με τα οποία ο Ορόθκο επιδιώκει να αναπαραστήσει τη δυστυχία του λαού και τα αδικήματα της άρχουσας τάξης. Το χρώμα που συνοδεύει, ωμό και κραυγαλέο, τις ανθρώπινες μορφές και ξεχωρίζει απότομα τις ζώνες των επίπεδων που περιορίζονται στο ελάχιστο απαραίτητο.